Leerplicht en kwalificatieplicht
Volgens de Leerplichtwet(Verwijst naar een externe website) moeten kinderen van 5 tot en met 16 jaar naar school. Dit heet volledige leerplicht. Kinderen mogen vanaf 4 jaar naar school en vóór hun vierde verjaardag al een paar dagen wennen.
Je kind moet ingeschreven staan bij een erkende school en daar elke schooldag naartoe gaan. De leerplicht gaat in op de eerste schooldag van de maand nádat je kind 5 jaar wordt. Dus als jouw kind 10 oktober 5 jaar wordt, dan moet het vanaf de eerste schooldag in november naar school.
Jongeren van 16 en 17 jaar zijn kwalificatieplichtig. Dit betekent dat ze naar school moeten gaan totdat ze een diploma hebben van havo, vwo of mbo niveau 2 of hoger. Zo’n diploma noemen we een ‘startkwalificatie’. De overheid wil zo voorkomen dat jongeren stoppen met school en ervoor zorgen dat ze meer kansen hebben om een baan te vinden. Tijdens de jaren van kwalificatieplicht mag je niet voltijds werken. Een combinatie van werken en leren (BBL) of dagonderwijs mag wél.
Er zijn twee uitzonderingen: vrijstelling en vervangende leerplicht.
Vrijstelling van leerplicht
Vrijstelling van leerplicht betekent dat je kind niet (meer) naar school hoeft. Dit kan alleen in de volgende gevallen;
- Als je kind een ernstige lichamelijke of psychische handicap heeft, waardoor die niet naar school kan. Een onafhankelijke arts of een psycholoog moet dat vaststellen.
- Als de scholen in de buurt of in Nederland niet passen bij je geloof of levensovertuiging.
- Als je kind naar een school in het buitenland gaat en daar ingeschreven staat.
- Als je kind ander onderwijs volgt in plaats van schoolonderwijs.
Houd er rekening mee dat je kind niet zomaar vrijstelling krijgt: je moet je houden aan voorwaarden en eisen.
Vervangende leerplicht
Het kan zijn dat je kind niet alle schooldagen op school kan zijn. In dat geval is vervangende leerplicht mogelijk een optie. Het gaat hierom een apart leertraject voor jongeren van veertien jaar en ouder. Een traject dat rekening houdt met de situatie van jouw kind. Vraag de school of de leerplichtambtenaar voor meer informatie.
Je kan bij de schooldirecteur vrij vragen. Bijvoorbeeld voor een verhuizing, bruiloft of begrafenis. Voor meer dan 10 schooldagen in het schooljaar doe je een aanvraag bij de leerplichtambtenaar. Gaat een kind niet naar school en heb je daar geen goede reden voor? Dan ben je als ouder strafbaar. Vanaf twaalf jaar wordt je kind zelf ook aangesproken als die zonder geldige reden niet op school is. Dit noemen we ongeoorloofd verzuim.
Scholen melden verzuim bij de leerplichtambtenaar of via het verzuimloket van DUO. De leerplichtambtenaar werkt voor de gemeente en zorgt ervoor dat kinderen tussen de 5 en 18 jaar naar school gaan. Samen met de school en ouders zoekt de leerplichtambtenaar naar een oplossing. Houd je je niet aan de Leerplichtwet? Dat kan deze gevolgen hebben:
- Je krijgt een officiële waarschuwing.
- Je kind wordt doorverwezen naar het bureau HALT(Verwijst naar een externe website). Een organisatie die programma’s heeft voor jongeren van 12 tot en met 18 jaar om ze een toekomst met kansen te geven.
- De kinderbijslag kan worden stopgezet.
- Een proces-verbaal van de leerplichtambtenaar: een verslag aan het Openbaar Ministerie. Een rechter gaat dan kijken naar het verzuim van je kind.
Een rechter kan de ouders een geldboete of gevangenisstraf geven. De jongere vanaf 12 jaar kan een taak- of leerstraf krijgen en/of een geldboete. Ook kan de rechter oordelen dat ouders en/of jongeren verplicht hulp krijgen.