Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

De ‘Omgevingswet’ en de ‘Wet kwaliteitsborging voor het bouwen’ (Wkb) zijn tegelijk in werking getreden op 1 januari 2024.

Deze nieuwe wetgeving heeft gevolgen voor de manier waarop u toestemming krijgt als uw wilt bouwen. Het is daarom belangrijk dat u het bouwplan goed voorbereid.

Om ervoor te zorgen dat u voor uw bouw-/verbouwplannen de juiste toestemmingen bij de gemeente vraagt adviseren wij onderstaande door te lezen.

Met de Omgevingswet wordt het bouwen van een bouwwerk gescheiden in een technisch en ruimtelijk deel. Dat levert twee activiteiten op:

  • de technische bouwactiviteit en
  • de omgevingsplanactiviteit bouwwerken.

Deze scheiding noemen we 'de knip'. Vroeger zaten deze twee onderdelen in één bouwvergunning.

Het ruimtelijke deel gaat kortgezegd over de plaats, vorm, uiterlijk en functie van het bouwwerk. Dit noemen we de ‘omgevingsplanactiviteit bouwen’. Voor het ruimtelijke deel kan een omgevingsvergunning nodig zijn.

Het technische deel gaat (kortgezegd) over de technische regels waaraan het bouwwerk moet voldoen. Dit noemen we de ‘technische bouwactiviteit’. Voor het technische deel kan een melding of een vergunning nodig zijn.

De (oude) ‘bouwvergunning’ bestaat dus nu uit twee losse delen. Om na te gaan welke toestemming nodig is, zijn de regels dus ingewikkelder geworden. Ook kunt u met een conceptverzoek bij ons nagaan wat voor uw concrete bouwplan nodig is.

Technische bouwactiviteit

De technische bouwactiviteit gaat over de regels voor de technische bouwkwaliteit. Deze regels staan in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Bijvoorbeeld de constructieve veiligheid van een bouwwerk.

Het Rijk heeft aangegeven wanneer voor een technische bouwactiviteit óf;

  • een omgevingsvergunning, óf;
  • een bouwmelding, óf;
  • geen van beide nodig is.

Voor de bouwmelding is de zogenaamde gevolgklasse belangrijk. Voor nieuwbouw in gevolgklasse 1 is een melding nodig. Voor verbouwingen van bestaande bouwwerken in gevolgklasse 1 is nog steeds een vergunning nodig.

Onder gevolgklasse 1 vallen de volgende soorten bouwwerken;

  • Grondgebonden eengezinswoningen.
  • Vakantiewoningen.
    • Bedrijfspanden (industriefunctie) van maximaal 2 bouwlagen.
    • Bovengrondse infrastructurele werken voor langzaam verkeer tot maximaal 20 meter lang zoals kleine fiets- en voetgangersbruggen.
    • Overige bovengrondse bouwwerken die geen gebouw zijn, tot maximaal 20 meter hoog (masten, antennes, et cetera). Waterkerende constructies vallen er niet onder (zoals stuwen en sluizen).

LET OP: er zijn hierop uitzonderingen van kracht.

Dit staat nauwkeurig beschreven in artikel 2.17 van het Besluit bouwwerken leefomgeving.

Voor kleine bouwwerken zoals een schutting of berging is geen technische omgevingsvergunning of bouwmelding nodig. Wel kan voor kleine bouwwerken een andere (ruimtelijke) omgevingsvergunning nog nodig zijn.

Voor verbouw en grote bouwwerken is voor de technische bouwactiviteit een omgevingsvergunning nodig.

Omgevingsplanactiviteit die bestaat uit het bouwen

Het bouwen van een bouwwerk voor het ruimtelijk bouwen, in stand houden en gebruiken van een bouwwerknoemen we een omgevingsplanactiviteit voor een bouwwerk. De ruimtelijke regels voor het bouwen van bouwwerken staan in het omgevingsplan.

Voorbeelden van regels zijn de bouwhoogte, de goothoogte en het bebouwingspercentage. Maar ook regels over het uiterlijk van een bouwwerk (ruimtelijke kwaliteit) en de functies in het omgevingsplan.

De regels voor het beoordelen of een toestemming nodig is, te lezen op de website iplo.nl gecombineerd met de regels in het omgevingsplan van de gemeente Nissewaard. Het Omgevingsplan van de gemeente Nissewaard is te raadplegen via regels op de kaart op de website www.omgevingswet.overheid.nl.

Voor de technische bouwmelding zijn een aantal stappen nodig. Per stap is hieronder uitgelegd wat nodig is. deze stappen beginnen bij de voorbereiding van het bouwplan en gaan door tot aan de ingebruikname. Deze zeven stappen doorloopt u met de gemeente, aannemer en kwaliteitsborger.

Stap 1

Melding en of vergunning nodig?

Ga na welke vergunning en of melding nodig is voor uw bouwplan. U kunt dit nagaan met de vergunningcheck inhet omgevingsloket(www.omgevingswet.overheid.nl). Ook kunt u met een conceptverzoek bij ons nagaan wat voor uw concrete bouwplan nodig is. Meer over het conceptverzoek vindt uopde website van de gemeente Nissewaard en het omgevingsloket.

Met een omgevingsvergunning voor een ‘ruimtelijke bouw activiteit’ kunt u beginnen. Deze omgevingsvergunning gaat bijvoorbeeld over de bouwhoogte, de functies en het uiterlijk. Daarna volgt de ‘technische bouwmelding’. Deze bouwmelding gaat over de bouwtechnische onderwerpen uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) zoals de constructie en de energiezuinigheid van het bouwwerk.

Voor kleine bouwwerken kan het zijn dat geen technische bouwmelding nodig is. Zoals bij een schutting, of een vlonder. Voor verbouw en grotere bouwwerken is geen bouwmelding mogelijk. Dan kan nog wel een technische omgevingsvergunning nodig zijn.

Stap 2

Kwaliteitsborger inschakelen

Wanneer uw bouwplan (nieuwbouw) onder gevolgklasse 1 valt, dan doet u een bouwmelding bij de gemeente. De (technische)controle wordt gedaan door een kwaliteitsborger. Deze onafhankelijke controleur checkt niet alleen uw plannen, maar zorgt er ook op de bouwplaats voor dat alles gaat volgens de bouwtechnische regels.

De kwaliteitsborger is onafhankelijk en wordt door de opdrachtgever van het bouwwerk ingeschakeld. De gemeente kan geen kwaliteitsborger voor u inschakelen.

Met uw kwaliteitsborger en aannemer bereidt u de bouwmelding voor. De bijzondere lokale omstandigheden kunt u vinden op de website van de gemeente. Ook kunt u deze bijzondere lokale omstandigheden voor een specifieke locatie opvragen met een conceptverzoek. Denk ook na over de omgevingsveiligheid en de communicatie met de omgeving van het bouwplan.

Alleen gecertificeerde kwaliteitsborgers zijn toegelaten.

Op de websitehttps://register.tlokb.nl/kb/kunt u zien welke kwaliteitsborgers toegelaten zijn.

U kunt een van deze kwaliteitsborgers uit dit register vragen om u te helpen met technische controle van uw bouwplan.

Tip

Helaas komt het nog wel eens voor dat bepaalde zaken niet of verkeerd worden opgeleverd. Dit kost de kwaliteitsborger extra werk. Het is slim om in de overeenkomst op te nemen dat de partij die dit extra werk veroorzaakt, ook de extra kosten van de kwaliteitsborger betaalt.

Stap 3

Bouwmelding

Na de voorbereiding dient u de bouwmelding in via het omgevingsloket (www.omgevingswet.overheid.nl). Het is belangrijk dat deze melding op tijd en volledig is. De bouwmelding moet minimaal 4 weken voordat u gaat bouwen gedaan zijn.

Bij deze melding voegt u de gegevens van de kwaliteitsborger en bijlagen. De bijlagen zijn minimaal;

-het borgingsplan;

-de risico beoordeling en

-de gegevens over het gekozen instrument.

Ook wordt bij een bouwmelding gegevens over de omgevingsveiligheid meegezonden.

In artikel 2.19 en artikel 7.5c van het Bbl staat nauwkeurig beschreven wat bij de bouwmelding nodig is.

De gemeente Nissewaard stuurt u binnen 4 weken een bericht over de beoordeling van de bouwmelding.

Als de melding niet volledig is, dan kunnen wij de melding niet accepteren. U kunt dan voor uw bouwplan een nieuwe volledige melding doen in het DSO. Houdt hier rekening mee in uw planning.

Alleen met een, door de gemeente geaccepteerde bouwmelding, is het toegestaan om te bouwen.

Een bouwmelding is 1 jaar geldig.

Stap 4

Start bouwwerkzaamheden

Met de aannemer en de kwaliteitsborger overlegt u het moment waarop gestart kan worden met de bouwwerkzaamheden. Houdt u daarbij rekening met overige zaken die nog nodig kunnen zijn voordat begonnen kan worden. Denk daarbij aan zaken zoals de omgevingsvergunning voor de omgevingsplanactiviteit bouw, of een Apv vergunning voor het bouwterrein of vergunning van het waterschap of andere onderwerpen.

Het melden van de startdatum van de bouwwerkzaamheden doet u in het omgevingsloket (www.omgevingswet.overheid.nl). In het omgevingsloket is dit de ‘bouwactiviteit (technisch) – Informatie (Rijk)’ en bij stap vier kunt u aangeven dat u de startdatum wilt doorgeven

Deze startdatum geeft u ruim vooraf aan de gemeente door. Dan kan bijvoorbeeld het uitzetten van de bouw en het inrichten van de bouwplaats worden voorbereid.

Pas nadat u de startmelding heeft gedaan kunt u beginnen met de (technische) bouwwerkzaamheden. De startmelding heft een bouwverbod op.

Stap 5

Informatieplicht strijdigheid

Uw kwaliteitsborger beoordeelt vooraf en tijdens de bouwwerkzaamheden of wordt voldaan aan de technische regels van het Besluit bouwwerken leefomgeving. Dit doet de kwaliteitsborger aan de hand van het borgingsplan en risico beoordeling. Het kan voorkomen dat de kwaliteitsborger constateert dat sprake is van een strijdigheid met de technische regels. De aannemer en de opdrachtgever worden hierover door de kwaliteitsborger geïnformeerd. De kwaliteitsborger zal de aannemer en de opdrachtgever vragen met een oplossing te komen, zodat de strijdigheid wordt opgelost.

Ook is de kwaliteitsborger verplicht de gemeente te informeren over een strijdigheid met de technische regels. De kwaliteitsborger informeert de gemeente via het omgevingsloket. De gemeente beoordeelt de informatie van de kwaliteitsborgers en zal afhankelijk van de feiten en omstandigheden beoordelen of de inzet van handhaving nodig is. Op basis van deze informatie van de kwaliteitsborger kan de gemeente de bouwwerkzaamheden stilleggen, toezichthouden op de bouwactiviteit en informatie opvragen.

Het is belangrijk dat de opdrachtgever en de aannemer de strijdigheid oplossen, want dit kan betekenen dat het bouwwerk niet in gebruik kan worden genomen.

De kwaliteitsborger informeert de gemeente hierover. Dit gaat ook via het omgevingsloket.

Stap 6

Gereed melden bouwactiviteit

De aannemer en de kwaliteitsborger maken tijdens het bouwproces een dossier voor de opdrachtgever en voor de gemeente. In het dossier voor de gemeente worden de technische gegevens van het gebouw en de beoordelingen daarvan bijgehouden. In artikel 2.21 van het Besluit bouwwerken leefomgeving staat wat in dit dossier moet komen. De kwaliteitsborger zal een (eind)verklaring maken van de bevindingen.

Met deze gegevens doet u de gereedmelding bij de gemeente in het omgevingsloket. Minimaal 2 weken voordat u het bouwwerk gebruikt moet de gereedmelding gedaan zijn.

Bereidt de gereedmelding daarom goed voor met de aannemer en de kwaliteitsborger. De gemeente kan alleen een volledige gereedmelding accepteren.

Over de acceptatie van de gereedmelding ontvangt u binnen 2 weken bericht van de gemeente. Een door de gemeente geaccepteerde gereedmelding heft een verbod tot ingebruikname van het bouwwerk op. Houdt hier rekening mee bij de planning van de ingebruikname.

Let op:

De gemeente kan het verbod tot gebruik van bouwwerk, zonder geaccepteerde gereedmelding, door de inzet van handhaving bewerkstelligen. De overweging tot inzet van handhaving is afhankelijk van feiten en omstandigheden. Veiligheid en gezondheid zijn voor de gemeente Nissewaard belangrijke onderwerpen.

Gefaseerde gereedmelding

De gemeente Nissewaard kan een gefaseerde gereedmelding accepteren. Bijvoorbeeld wanneer sprake is van een bouwmelding voor meerdere woningen en waarvan enkele daarvan al gereed zijn. De overweging om een gefaseerde gereedmelding te accepteren is afhankelijk van feiten en omstandigheden.

Ook ten aanzien van een casco oplevering, overweegt de gemeente op basis van feiten en omstandigheden.

Stap 7

Einde bouwwerkzaamheden

De datum van de afronding van de bouwwerkzaamheden geeft u door aan de gemeente. Dit doet u via het omgevingsloket, net zoals het doorgeven van de startdatum. Uiterlijk 1 dag ná beëindiging van de bouwwerkzaamheden informeert u de gemeente.

De ‘gereedmelding’ kan op een andere datum zijn dan ‘het einde van de bouwwerkzaamheden’. Als het bouwwerk voldoet aan de technische regels, kan het zijn dat werkzaamheden voor de ‘omgevingsvergunning bouw ruimtelijk’ nog niet zijn afgerond.

Afhankelijk van het ontwerp, de bouwmethode en de locatie kunnen de bijzondere lokale omstandigheden aan de orde zijn. Bij de risico beoordeling moeten een overwogen van worden.

Via ‘regels op de kaart’ op het omgevingsloket (www.omgevingswet.overheid.nl) zijn regels bij de bouwlocatie te raadplegen.

1.Omgevingsvergunning (en) voor:

a.Een omgevingsplanactiviteit bouw.

b.Een buitenplanse omgevingsplanactiviteit.

c.Een milieu belastende activiteit.

d.Een overige activiteit in de nabijheid.

e.Een maatwerkregel of maatwerkvoorschrift.

Activiteiten, regels en voorschriften en besluiten in de nabijheid van het te bouwen bouwwerk kunnen van invloed zijn op het bouwwerk. Deze kunnen van invloed zijn op de bouwmethode en het (technisch) ontwerp van het bouwwerk.

2.Bodem

a.Via een sonderingsonderzoek moet de draagkracht van de bodem worden onderzocht.

b.In de gemeente Nissewaard kan sprake zijn van uitspoeling van beton bij funderingspalen die op de locatie worden gestort.

c.Voor graaf- en funderingswerkzaamheden in de bodem zijn in het omgevingsplan van de gemeente Nissewaard op verschillende locaties regels opgenomen met het oog op het beschermen van archeologische waarden in de bodem.In geval van een archeologische waarde ter plaatse van het bouwwerk moet worden nagegaan of en in welke mate deze van invloed zijn op de bouwmethode en de funderingsmethode.

d.Voor graaf- en funderingswerkzaamheden in de bodem zijn in het omgevingsplan van de gemeente Nissewaard op verschillende locaties regels opgenomen met het oog op het beschermen van leidingen en ondergrondse infrastructuur. In geval van betreffende leidingen nabij het bouwwerk moet worden nagegaan of en in welke mate deze van invloed zijn op de bouwmethode en de funderingsmethode.

e.Bodem verontreiniging kan aanleiding geven tot bijzondere maatregelen. In geval van dusdanige bodemverontreiniging ter plaatse van het bouwplan, moet worden nagegaan of en in welke mate dit van invloed is op de bouwmethode en het ontwerp van het bouwwerk.

f.Bodemenergiesystemen die op korte afstand van elkaar worden geplaatst kunnen invloed hebben op de temperatuur van de ondergrond bij de 'buur-systemen'. Hierdoor kunnen bodemenergiesystemen die op korte afstand van elkaar (+/-150 m) worden geplaatst, elkaar positief of negatief beïnvloeden. Een kaart van alle geregistreerde bodemenergie systemen is te vinden viawww.wkotool.nl.

In geval van een bodemenergiesysteem voor het bouwwerk, moet worden nagegaan of en in welke mate dit van invloed is.

g.Met name in of nabij het openbaar gebied kunnen meerdere leidingen in de bodem aanwezig zijn. Wanneer in het openbaar gebied of op een afstand van maximaal 1 meter daarvan bouwwerkactiviteiten zijn, dan kan uit bijvoorbeeld een oriënterende Klic melding (https://www.kadaster.nl/producten/woning/orientatieverzoek) kan blijken welke leiding(en) in de bodem aanwezig zijn. Met de eventuele aanwezigheid van de leidingen moet rekening worden gehouden.

3.Waterkeringen

a.Op en nabij waterkeringen en beschermingsgebieden zijn regels en beperkingen van toepassing. Via ‘regels op de kaart’ op de site www.omgevingswet.overheid.nl zijn de regels hierover te raadplegen. Ook is bij het waterschap Hollandsedelta informatie te vinden viawww.wshd.nl. Deze regels kunnen van invloed zijn op de funderingsmethode van het bouwplan. Indien op of nabij een waterkering gebouwd wordt, dan moet uit een afweging blijken of en in welke mate hiermee rekening is gehouden.

4.Gezondheid

a. Geluid van de weg, het spoor, industrie en overige activiteiten kunnen aanleiding geven voor aanpassingen van het bouwwerk. In het omgevingsplan en de Centrale Voorziening Geluidgegevens (CVGG) kan informatie worden ingewonnen over de geluidsbelasting op de locatie. Het CVGG is te raadplagen op geluidgegevens.nl/geluidregister/kaart. Bij de gemeente kan ook specifiek om informatie over geluid worden gevraagd. In Nissewaard is op veel locaties sprake van een hogere geluidsbelasting, en soms vanuit meerdere bronnen. Wanneer sprake is van een verhoogde geluidsbelasting, dan moet blijken op welke wijze daar rekening is mee gehouden in het bouwplan.

b. In het omgevingsplan van de gemeente Nissewaard zijn reeds activiteiten en bouwmogelijkheden toegestaan die van invloed kunnen zijn op het bouwplan, op het moment dat van deze mogelijkheden gebruik wordt gemaakt. Zo kan een omgevingsplan een geluid belastende activiteit bevatten, waar nog geen gebruik van is gemaakt. Als deze activiteit wel actief is, kan dit leiden tot een verhoogde geluidsbelasting op de gevel. Indien deze mogelijkheden in het omgevingsplan aanwezig zijn, dan moet daar rekening mee worden gehouden.

c.Overige gezondheidsaspecten voor de locatie, met invloed op het bouwwerk kunnen worden verkend via de regels op de kaart op de website www.omgevingswet.overheid.nl. Ook op de website https://www.dcmr.nl/locaties/zuid-holland/nissewaard is belangrijke informatie te vinden over de omgeving. Indien deze aan de orde zijn, moet daar rekening mee worden gehouden.

5.Veiligheid

a.De metro in Nissewaard heeft een ‘beperkingen gebied lokaal spoor’. Wanneer het bouwwerk in de nabijheid van het metro spoor is gelegen, kan op de website https://mrdh.nl/wat-doen-we/vergunningen worden nagegaan wat de regels voor nabij de metro zijn. Indien deze aan de orde zijn, moet daar rekening mee worden gehouden.

b.Activiteiten in de omgeving kunnen invloed hebben op de veiligheid van bouwwerken. Op de weg en het water kunnen gevaarlijkstoffen worden vervoerd. Leidingen in de grond, activiteiten in de Rotterdamse haven en naastgelegen bedrijven bevatten veiligheidsrisico’s die van invloed kunnen zijn op het bouwwerk. Via de regels op de kaart op de website www.omgevingswet.overheid.nl kan dit worden nagegaan. Indien deze aan de orde zijn, moet daar rekening mee worden gehouden.

c.Bluswatervoorziening is niet vanzelfsprekend overal op voldoende afstand aanwezig. Dit kan betekenen dat het bij het gebouw een zelfstandige bluswatervoorziening moet worden opgenomen.

d.Overige veiligheidsaspecten voor de locatie, met invloed op het bouwwerk kunnen worden verkend via de regels op de kaart op de website www.omgevingswet.overheid.nl. Ook op de website https://www.dcmr.nl/locaties/zuid-holland/nissewaard is belangrijke informatie te vinden over de omgeving. Indien deze aan de orde zijn, moet daar rekening mee worden gehouden.

6.Omgeving

a. Monumenten en overig erfgoed kan van invloed zijn op het bouwwerk en de bouwmethode. Dit kan bijvoorbeeld invloed hebben op de funderingsmethode en de bouwplaats en hulpconstructies. Via de regels op de kaart op de website www.omgevingswet.overheid.nl en andere bekende websites kan de aanwezigheid van erfgoed (gemeentelijke- of rijksmonumenten) in de nabijheid na het bouwplan worden nagegaan. Indien deze aan de orde zijn, moet daar rekening mee worden gehouden.

b. Bouwwerken in de omgeving van het bouwplan kunnen schade en hinder ondervinden als gevolg van de bouwactiviteit. Hiervoor gelden de algemene regels uit het BBL. Ook de veiligheidsvoorzieningen voor de bouwwerkzaamheden kunnen worden beperkt door omgevingsfactoren. Dit kan van invloed zijn op het bouwmethode en daarmee het bouwwerk. Als dit aan de orde is, moet hiermee rekening worden gehouden.

c. Dichte bebouwingsgebieden, zoals in het centrum van Spijkenisse, de kernen en andere gebieden, hebben beperkte ruimte voor de uitvoering van bouwwerkzaamheden. Zo kan de aanvoer van materiaal, gebruik van zwaar materieel en de toepassing van grote bouwelementen beperkt zijn, gelet op de omgeving en het gebruik ervan. Tevens vinden in het openbare gebied activiteiten en evenementen plaats, die op momenten voorrang hebben. Dit kan beperkingen geven voor de bouwmethode en het bouwplan. Indien dit aan de orde is, moet daar rekening mee worden gehouden.

d. Hoogspanningsmasten komen voor in het grondgebied van de gemeente Nissewaard. In het omgevingsplan is te zien waar deze een vrijwaringszone hebben. Dit kan invloed hebben op de bouwmethode en het bouwplan. Indien dit aan de orde is, moet daar rekening mee worden gehouden.

e. In de Spijkenisse is een metrobaan aanwezig. Voor werkzaamheden nabij dit lokaal spoor gelden regels.

Lees meer hierover op de website van MRDH: https://mrdh.nl. Dit kan van invloed zijn op het bouwmethode en daarmee het bouwwerk. Als dit aan de orde is, moet hiermee rekening worden gehouden.

7.Algemeen

a. De gemeente Nissewaard verwacht dat in de risico beoordeling de onderwerpen voor bijzondere lokale omstandigheden op basis van de specifieke locatie van het bouwplan gemotiveerd worden overwogen. Het achterwegen laten van de gemotiveerde afweging over mogelijke bijzondere lokale omstandigheden in Nissewaard kan reden zijn om de melding niet te accepteren.

b. De capaciteit van het stroomnet in de gemeente Nissewaard is en veel gevallen ontoereikend voor het gewenste aansluitvermogen. Het realiseren van afdoende aansluitvermogen kan daardoor meer tijd vergen van de geplande bouwtijd. Dit heeft onder andere effect op het moment van ingebruikname van het bouwwerk en het functioneren van de bouwwerkinstallaties.

c. Belangrijke informatie voor de risico beoordeling en bijzondere lokale omstandigheden is te vinden op de websites

d. De bijzondere lokale omstandigheden voor een specifieke locatie kunt u bij de gemeente Nissewaard opvragen, met een concept verzoek. Het conceptverzoek dient u in via de website www.omgevingswet.overheid.nl.